Varikosel

 

Varikosel Nedir?

Testis etrafındaki damar sisteminin kapak yapısı bozulur ve tıpkı bacaklardaki varisler gibi toplar damarlar genişler. Testis dolaşımının bozulması, testis ısısının artması gibi nedenlerle sperm oluşumuna olumsuz etkide bulundukları düşünülmektedir. Bazı durumlarda cerrahi tedavisi gerekebilir. Semen analizinde bir anormallik varsa, özellikle sayi 10 milyon/ml’nin altındaysa veya kişide diyabet gibi herhangi bir endokrin bozukluk varsa, hormon tetkikleri istenmelidir. Bu amaçla FSH ve Testosteron düzeylerine bakılır. Gerekli durumlarda tetkikler derinleştirilir.

Anormal spermatogez durumundaki erkeklerin pek çoğunda FSH normal olabilir. Fakat serum FSH seviyesinin yüksek olması, anormal spermatogenezisin bir göstergesidir.

Ayrıca meni verdikten sonra idrar alınıp içinde sperm olup olmadığının bakılması gerekebilir. Ultrasonografi, antisperm antikor testi, servikal mukus interaksiyon testi gibi semen ve sperm için özel testler gerekebilir. Mikroskopta lökositler ile immatür germ hücreleri aynı şekilde görülürler ve birbirinden ayrılması son derece güçtür. Bu görüntü genel olarak “yuvarlak hücre” olarak isimlendirilir. Pek çok laboratuvar da bu yuvarlak hücreleri lökosit olarak değerlendirilir ve rapor eder.

Böyle durumlarda genital traktusta enfeksiyon araştırılmalıdır. Ayrıca immünokimyasal testler ile bu hücrelerin immatür germ hücresi mi yoksa lökosit mi olduğu belirlenmelidir.

Varikosel ve Kısırlık

Testis etrafındaki damar sisteminin kapak yapısı bozulur ve tıpkı bacaklardaki varisler gibi toplar damarlar genişler. Testis dolaşımının bozulması, testis ısısının artması gibi nedenlerle sperm oluşumuna olumsuz etkide bulundukları düşünülmektedir. Bazı durumlarda cerrahi tedavisi gerekebilir.

Her varikoseli olan erkek infertil değildir.Fakat infertilite nedeni ile değerlendirilen erkeklerin yaklaşık üçte birinde varikosel vardır.

Normal popülasyonda erkeklerin %15’inde, infertil erkeklerin ise %40’ın da varikosel görülür. Fizik muayenede hasta hem ayakta hem de yatar pozisyonda muayene edilmelidir. Ayakta palpasyon yapıldığında varikosel “solucan torbasi”şeklinde hissedilir. Yatar pozisyona geldiğinde bu durum kaybolur veya iyice azalır. Varikoselin tedavisi cerrahi yöntemle olur.

Varikosel Cerrahi Endikasyonları:

Sperm parametreleri normal ise varikosel ancak ağrı ve kosmotik nedenlerle (bazen çok büyük olabilir) ameliyat edilir. Genç erkekler sperm parametreleri normal bile olsalar, yıllık kontrollerle takip edilmeli ve sperm oluşumunda sorunlar ilerlemeden opere edilmelidirler.

Çocuk yaşta varikosel tespit edilmesi durumunda:
Varikosel olmayan taraf testisinin hacmi ile aradaki fark 2 ml veya üzeri ise
Anormal semen sonuçları klinik varikosel ile birlikte ise
Ağrı, şişlik, ağırlık hissi gibi şikayetler var ise
Varikosel iki taraflı ise ameliyat önerilmelidir.

İnfertil veya sperm parametrelerinin kötü olduğu durumlarda özellikle kadın hasta yaşı önemlidir. Eşinin yaşı ileri olan erkekte operasyon neticesini bekleyecek zaman olmayabilir. Bu nedenle ağrı gibi başkaca neden yoksa yardımcı üreme yöntemleri ile tedavi planlanmalıdır.

Bunun dışında genç infertil hastalarda varikosel operasyonu endikasyonu vardır.
Kadında da bir kısırlık nedeni varsa ve bunun tedavisi sadece tüp bebek ile yapılacaksa varikosel cerrahisine ağrı ve kosmotik neden dışında gerek yoktur.
Varikosel tamiri sonucu enfeksiyon, hidrosel, varikosel persistansı veya nüksü, nadiren de testis atrofisi gibi bazı komplikasyonlar meydana gelebilir.
Varikosel tamirinden sonra, 3 aylık aralıklarla, gebelik oluşuncaya kadar veya bir yıl süreyle semen analizi yapılmalıdır.

Ameliyat Teknikleri:

Varikosel için pekçok ameliyat tekniği uygulanagelmiştir. Bunlar arasında retroperitoneal, inguinal (kasık bölgesinden kesi ile), mikrocerrahi, inguinal bölgenin daha alt seviyesinden kesilerek, laparoskopik yöntem ile veya radyolojik olarak damarların tıkanması (embolizasyon) yöntemleri sayılabilir. Amaç komplikasyonların ve varikoselin tekrar oluşmasının en aza indirilmesidir. Kasık altı bölgeden testis damar ve bağlarının açıldığı ve mikrocerrahi yöntemi kullanıldığı ameliyat tekniği bu açıdan en başarılı yöntem olarak öne çıkmaktadır. Bu yöntemin ameliyat sonu ağrısı da daha az olmaktadır

Ameliyat TekniğiHidrosel GelişmesiTekrarlamaMaliyet
Retroperitoneal%7-10%9-11 (arter korunursa)
< %3 (arter korunmazsa)
Düşük
Inguinal%3-7%9-12Düşük
Inguinal Mikroskopik< %1%0,6-2.1Orta
Laparoskopik%1.25%9
%1.25 gençlerde
Pahalı
Embolizasyon %19Pahalı