Bakterial Vaginosis nedir?

Vagen genç kız ve çocuklarda steril bir ortamdır. İnce bir mukoza tarafından örtülüdür ve enfeksiyonlara çok açıktır. Genç kızlarda estrojen hormonu etkisi ile mukoza kalınlaşır ve enfeksiyonlara direnç artar, bu arada vaginal mukoza yani deri üzerinde özel bir bakteri türü çoğalmaya başlar. Lactobasillus denilen bu bakteri vaginal deri döküntülerini metabolize eder, ancak kendi vücut hücrelerimiz gibi şekeri su ve karbondioksite kadar indirgeyip bol miktarda enerji elde etmek yerine laktik asite dönüştürürler. Bu vaginal bölgeden hiç asit salgılanmadığı halde vagenin asidik olmasını sağlar. Bu asit ortam (pH 4.5-5) mantar ve bazı diğer bakteriler için uygunsuzdur. İşte bakterial vaginosis (BV) vagendeki bu normal dengenin bozulmuş olması ve bazı bakterilerin uygunsuz sayıda çoğalmaları hadisesidir. Akıntı, kötü koku, ağrı, yanma hissi ve kaşıntı oluşturabilir.

Görülme Sıklığı

Çocuk doğurma yaşındaki kadınlarda en sık görülen vaginal enfeksiyon budur. Gebe kadınlarda çok sık görülür.

Nasıl bulaşır veya oluşur?

Nasıl bulaştığı veya oluştuğu konusunda pekçok seçenek vardır. Lactobasillus bakterisi dışında vucut izin zararlı tabir edilen bakterilerin nasıl geldiği veya çoğaldığı her vaka için ayrı ayrı olabilir. Ancak şu durumlar risk faktörüdür;
  • Yeni bir seks partneri veya birden çok kişi ile seks
  • Vaginanın içinin yıkanması (temizlik veya gebelikten korunma amaçlı)
  • Vagendeki iyi bakterileri öldürebilecek geniş spektrumlu antibiyotik kullanımı
  • Hiç seksuel aktivitesi olmayan kadınlarda da görülebilir.
  • Genel inancın aksine tuvalet oturaklarından, yatak çarşafı, havlu, yüzme havuzu gibi ortamlardan bulaşma olmaz.

Şikayetler

Genellikle hastalar kötü kokulu akıntıdan şikayet ederler. Genelde kötü balık kokusu duyulur. Özellikle cinsel ilişkiden sonra kendi ve partnerını rahatsız eden bir kokudan şikayet edilir. Akıntı hiç olmayabilir. Ama varsa, beyaz-gri, ince bir akıntıdır. Yanma, kaşıntı olabilir. Bazı kadınlarda ise hiçbir bulgu olmayabilir.

Tehlikeli midir?

Genellikle BV sistemik bir hastalık yapmaz. Sadece rahatsızlık konusudur. Ancak vaginal mukozayı zayıflatarak diğer cinsel yolla bulaşan hastalıkların kolay bulaşmasına neden olabilir. Gene vaginal bölgeden yapılan bir cerrahi müdahalede sistemik enfeksiyon oluşma riskini arttırır. Bu kürtaj, rahim çıkarılma operasyonu, histeroskopi gibi işlemler de periton enfeksiyonu riski artar. Tüp bebek tedavisinde başarıyı etkileyebilir. Bu nedenle bu tür işlemler öncesi bazen antibiyotik kullanılması yaygındır. Gebede BV bazen gebelik kesesinin açılmasına neden olarak, erken doğumu tetikleyebilir. Enfeksiyonun üst genital sisteme yayılması ve kadında gebeliğin oluşabilmesi için gerekli olan tüplerin bozulmasına neden olabilir. Bu da dış gebelik ihtimalini arttırırken, kadının doğal yollardan gebe kalabilme ihtimalini azaltabilir.

Teşhis

Vaginal muayene ve vaginal akıntının incelenmesi ile teşhis edilir. Vaginal akıntının balık kokusu, pH nin bazik ortama kaymış olması, mikroskopi de laktobasillus dışı bakterilerin yoğun görülmesi tanıyı koydurur. Kültür ve antibiyogram genellikle gereksizdir.

Tedavi

Bazen hiç tedavi edilmese de kendiliğinden geçer. Ancak bu tedaviyi ihmal edin anlamına gelmez. Muhtemel komplikasyonlarını engellemek için tedavi şarttır. Erkekleri genellikle ayrıca tedavi etmeye gerek yoktur. Gebelikte tedavi özellikle şarttır. Bu nedenlerle şikayeti olan gebelerin mutlaka, olmayan gebelerin de 2-3 kontrolde bir vaginal muayeneleri çok faydalıdır. Muhtemel erken doğum önlenebilir. İnfertilite tedavisi gören, özellikle tüp bebek ve aşılama yapılan hastalar bu açıdan incelenmeli ve tedavi edilmelidirler. Genital organlarla ilgiil cerrahi tedavi ve inceleme yapılacak kadınlar bu açıdan incelenmeli ve önceden tedavi edilmelidirler. Bunlar kürtaj, histerektomi, histeroskopi gibi operasyonlardır. Tedavi basittir: İki antibiyotikten birinin kullanımı yeterlidir. Her ikiside gebede kullanılabilir.
  • Ornidazole – (Biteral, Ornisid, Borneral, Ornitop, Ornidon) tablet formu ağızdan veya vaginal kullanılabilir.
  • Metronidazole – (Flagyl, Metrajil, Nidazol, Metrosel)
  • Clindamycin – (Cleocin, Klindan, Clin, Clitopsin) tablet formu ağızdan alınabildiği gibi %2 lik vaginal krem formları da kullanılabilir.
İlaçları hekimin tavsiye ettiği doz ve sürede kullanmanız ve vaginal duş şeklinde temizlikten kaçınmanız hastalığın tedavisi ve tekrarlamasının engellenmesi açısından çok önemlidir.